همان‌طور که می‌دانید، در دنیای امروز، واژه “گیاهی” به‌عنوان یک ویژگی مثبت در برخی از مواد غذایی به چشم می‌خورد. رژیم‌های غذایی گیاهی و به‌طورکلی مواد غذایی گیاهی به دلیل فواید بسیاری که برای سلامتی دارند، محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. کره گیاهی که برخی آن را کره وگان یا کره مارگارین نیز می‌نامند، برای بسیاری از افراد جایگزینی مناسب برای کره حیوانی است. این کره از لبنیات ساخته نمی‌شود و از روغن‌ها و چربی‌های گیاهی به دست می‌آید. اگر شما هم از طرف‌داران این نوع کره هستید، پیشنهاد می‌کنیم حتما این مقاله را تا آخر مطالعه کنید تا با خواص کره گیاهی به طور کامل آشنا شوید.
کره گیاهی چیست؟
قبل از اینکه به بررسی خواص کره گیاهی بپردازیم، ابتدا بیاید با این نوع کره بیشتر آشنا شویم. در این خصوص باید گفت کره گیاهی، محصولی است شبیه به کره حیوانی که بدون استفاده از لبنیات تولید می‌شود. این کره از شیر گیاهی تهیه می‌شود و بافت، طعم و عطری بسیار مشابه با کره تهیه شده از شیر حیوانات دارد. کره گیاهی، کره‌ای قابل پخش و خامه‌ای است. این کره به راحتی ذوب می‌شود. در این خصوص همچنین باید گفت کره گیاهی با کره معمولی تهیه شده از لبنیات یکسان نیست، اما همانند کره حیوانی، از طعم و عطر بی نظیری برخوردار است، و همانند کره حیوانی، می توان از آن برای پخت و پز و نیز استفاده کرد.
مواد تشکیل دهنده کره گیاهی
کره گیاهی از ترکیب متنوعی از مواد تشکیل شده است که تماماً بدون حاوی مواد حیوانی هستند. در تولید این کره‌ها، از دستورهای مختلفی استفاده می‌شود و می‌توانید برخی از مواد خاص را در تمامی محصولات موجود در بازار پیدا کنید. مهمترین اجزای کره گیاهی عبارتند از:
روغن‌های گیاهی
روغن‌های گیاهی از رایج‌ترین مؤلفه‌های کره گیاهی هستند. این روغن‌ها معمولاً از منابع مختلفی مانند روغن نارگیل، روغن پالم، یا روغن کانولا به دست می‌آیند. آنها نقش اساسی در ترکیب کره گیاهی ایفا می‌کنند و انبوهی از چربی‌های سالم و طعم خنثی را فراهم می‌کنند. برخی از این روغن‌ها با مواد دیگر مانند شیر بادام ترکیب می‌شوند تا به بافت خامه‌ای و غنی‌تری برسند.
میوه‌های فندقی
میوه‌های فندقی نیز به عنوان جزء معمول در تهیه کره گیاهی محبوب هستند. بادام و بادام هندی از معروف‌ترین میوه‌های فندقی در کره گیاهی هستند، زیرا چربی‌های زیادی دارند و به راحتی با بافت کره ترکیب می‌شوند. این میوه‌ها به کره طعم و طعم بهتری می‌دهند. علاوه بر این، بادام و بادام هندی حاوی مقدار زیادی پروتئین هستند و می‌توانند برای هر نوع رژیم غذایی مناسب باشند.
دانه‌ها
دانه‌هایی مانند تخمه آفتاب‌گردان و دانه‌های کدو تنبل نیز در تهیه برخی از کره‌های گیاهی استفاده می‌شوند. این دانه‌ها معمولاً به پودر تبدیل شده و سپس با مواد دیگر ترکیب می‌شوند تا بافت خامه‌ای مورد نیاز را بسازند. اضافه کردن دانه‌ها می‌تواند به کره طعمی آجیلی و بسیار خوشمزه بدهد. علاوه بر این، دانه‌ها حاوی مقدار زیادی پروتئین و فیبر هستند که برای رژیم‌های ورزشی بسیار مناسب هستند.
به این ترتیب، کره گیاهی با ترکیب مناسب از این مواد، یک گزینه خوشمزه و سالم برای مصرف در تنوع غذایی شما می‌شود.
خواص کره گیاهی
همان‌طور که اشاره کردیم، کره گیاهی به طور کامل از روغن‌های گیاهی تهیه شده است و خالی از مواد حیوانی است. این مواد می‌توانند به سلامت شما و بهبود محیط زیست کمک‌های مهمی کنند. ازجمله مهمترین خصوصیات کره گیاهی عبارتند از:
آکنده از چربی‌های تک‌اشباع‌نشده
چربی‌های تک‌اشباع‌نشده چیست؟ چربی‌های تک‌اشباع‌نشده نوعی از چربی‌های غیر اشباع هستند که معمولاً در روغن‌های گیاهی و میوه‌های فندقی یافت می‌شوند. این چربی‌ها به سلامت قلب، کنترل قند خون و دستیابی به تناسب اندام کمک می‌کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که جایگزین کردن چربی‌های تک‌اشباع‌نشده به جای چربی‌های اشباع، ریسک اضافه‌وزن و بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.
کمترین مقدار چربی اشباع
کره‌های گیاهی، نسبت به کره های معمولی از چربی اشباع کمتری برخوردارند. تحقیقات نشان می‌دهد که چربی اشباع مستقیماً باعث بیماری های قلبی نمی شود، اما ممکن است برخی عوامل مرتبط با بیماری‌های قلبی را تشدید کند. بنابراین، استفاده از کره های گیاهی گزینه بسیار مناسب‌تری است.
گزینه‌ای بهتر برای محیط زیست
کاهش مصرف محصولات حیوانی و انتخاب الگوهای غذایی گیاهخواری، به محیط زیست کمک‌های بزرگی می‌کند. این تغییرات می‌توانند منجر به کاهش گازهای گلخانه‌ای و مصرف آب شوند. برای مثال، بد نیست بدانید که تحقیقات نشان می‌دهد که با انتقال از رژیم‌های سنتی به الگوهای گیاهخواری، می‌توان بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از تولید گازهای گلخانه‌ای و مصرف آب را کاهش داد.
جایگزینی بی‌دردسر برای کره
در حال حاضر، محصولات زیادی وجود دارند که طعم و بافتی کاملاً شبیه به کره معمولی دارند. کره گیاهی می‌تواند جایگزینی عالی در طبخ و پخت مختلف باشد و به ویژه به افرادی که از حساسیت به لاکتوز یا لبنیات رنج می‌برند، مناسب باشد.
به همین دلیل، کره گیاهی به عنوان یک جایگزین سالم و محیط زیستی برای کره حیوانی معرفی می‌شود. این تغییر در الگوی مصرف مواد چربی می‌تواند به سلامت شما و بهبود محیط زیست کمک کند.
معایب مصرف زیاد کره گیاهی
اگرچه کره گیاهی حاوی برخی از مواد مغذی مفید برای قلب و سلامت بدن باشد، اما اغلب حاوی چربی ترانس است که با افزایش خطر بیماری‌های قلبی و مشکلات سلامت مزمن دیگر مرتبط است. این مواد ترانس به صورت طبیعی در روغن‌های گیاهی وجود ندارند و برای تبدیل آنها به چربی‌های جامد و ماندگار در دمای اتاق، باید از یک فرآیند شیمیایی به نام هیدروژناسیون استفاده شود.
در این فرآیند، روغن‌ها به شدت دما و فشار بالا، با گاز هیدروژن و کاتالیزورهای فلزی در معرض قرار می‌گیرند. این فرآیند باعث تبدیل برخی از چربی‌های غیراشباع به چربی‌های اشباع می‌شود که در دمای اتاق جامد می‌شوند و ماندگاری محصول را افزایش می‌دهند.
متأسفانه، چربی ترانس به عنوان یک نتیجه جانبی از هیدروژناسیون تشکیل می‌شود و مصرف بالای چربی‌های ترانس صنعتی باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مرتبط با سلامت قلبی و عروقی می‌شود. به همین دلیل، تخصصیان تغذیه به افراد توصیه می‌کنند مصرف این نوع چربی‌ها را محدود و هماهنگ با برنامه غذایی مناسب انجام دهند.
روش تولید چه تاثیری بر روی کیفیت و سلامتی کره گیاهی دارد؟
FDA (انجمن غذا و دارو) در حال اجرای ممنوعیت چربی ترانس در تمام غذاهای فرآوری‌شده است، در نتیجه، بسیاری از تولیدکنندگان معروف مواد غذایی، اقدام به استفاده از روش جدید و البته مختلفی برای جامد کردن روغن‌های گیاهی موجود در کره گیاهی کرده‌اند. این روش به نام «اینترستریفیکاسیون شناخته می شود که در زبان انگلیسی با کلمه interesterification شناخته می شود.
در این روش، یعنی روش interesterification، برخی از چربی‌های غیراشباع موجود در روغن، با چربی اشباع‌شده جایگزین می‌شوند که با این حال، روغن‌های گیاهی استریل شده به عنوان گزینه‌ای سالم‌تر از روغن‌های هیدروژنه معتبر هستند، چراکه فاقد چربی ترانس هستند. ناگفته نماند که اگر از علاقه مندان به کره گیاهی هستید و این محصول را به کره حیوانی ترجیح می دهید، سعی کنید از انواع کره گیاهی بدون ترانس استفاده کنید.
همچنین می‌توانید با مراجعه به لیست مواد تشکیل دهنده محصولات، واژه “هیدروژنه” را جستجو کرده و از مصرف محصولاتی که این واژه در آنها آمده است، اجتناب نمایید.
همچنین، باید آگاه باشید که بسیاری از انواع چربی‌های اشباع نشده چندگانه وجود دارند که اغلب بر اساس ساختار شیمیایی خود به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند. دو نمونه معروف از این دسته‌ها چربی‌های امگا ۳ و امگا ۶ هستند. چربی‌های امگا ۳ به عنوان چربی‌های ضد التهاب شناخته می‌شوند که در مقابل التهاب‌های بدن عمل می‌کنند.
به هر حال، مصرف بیش از حد چربی امگا ۶ ممکن است باعث التهاب مزمن شود. متأسفانه امروزه مردم بیش از حد چربی امگا ۶ مصرف می‌کنند، که ممکن است باعث افزایش خطر چاقی و بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی و بیماری‌های التهابی روده شود. به همین دلیل، توصیه می‌شود مصرف این نوع چربی‌ها را به حداقل ممکن محدود نمایید.
جمع‌بندی
در این مقاله سعی بر آن شد تا بررسی کاملی از خواص کره گیاهی داشته و شما عزیزان را به طور دقیق با این نوع کره طبیعی آشنا کنیم. همان‌طور که مطالعه کردید، کره گیاهی جایگزینی سالم و پایدار برای کره معمولی است که اغلب اوقات بدون هیچ‌گونه ماده لبنی و حیوانی تهیه می‌شوند. همچنین اگر فراموش نکرده باشید اشاره کردیم که کره گیاهی مزایای مختلفی را به دنبال دارد و نه‌تنها هیچ کلسترولی ندارد، بلکه سطح کمی چربی اشباع و کالری نیز دارد. برای تهیه این نوع از کره، از ترکیب روغن‌های گیاهی، میوه‌های فندقی و دانه‌های مختلف استفاده می‌شود. البته ناگفته نماند که کره گیاهی علاوه بر خواص مختلفی که دارد، مصرف زیاد آن می‌تواند معایبی را نیز به دنبال داشته باشد که به همین دلیل، بهتر است از مصرف بیش از اندازه این محصول خودداری کنید.
بعدی