برداشت زیتون یکی از مهمترین فرآیندها در تولید روغن زیتون است که به توجه و بررسی مناسب نیاز دارد تا راندمان بالا و کیفیت مطلوبی را در محصول نهایی ارائه دهد. بهترین زمان برداشت زیتون برای روغنگیری بسته به منطقه جغرافیایی، نوع ارقام زیتون و شرایط آب و هوایی متفاوت است. اما به طور کلی، فصل پاییز و اوایل زمستان بهعنوان بهترین زمان برداشت زیتون برای روغنگیری شناخته میشود. در این زمان، زیتونها به حداکثر رساندن اسیدهای چرب غیراشباع خود میرسند که این اسیدها از طریق فرآیند فشردهسازی به روغن زیتون منتقل میشوند.
از طرف دیگر، حفظ کیفیت محصول نهایی نیز بستگی به روشهای برداشت و نگهداری دارد. برداشت زیتون بهصورت دستی و با استفاده از دستگاههای مکانیزه انجام میشود، و در هر دو حالت، باید از زیتونهای سالم و بهینه برای برداشت استفاده شود. با توجه به اهمیت فصل و زمان برداشت زیتون برای روغنگیری، در ادامه به بررسی کامل بهترین زمان و فصل برای برداشت زیتون جهت روغن گیری می پردازیم.
بهترین زمان برداشت زیتون برای روغنگیری و مهم ترین عوامل موثر بر زمان کشت
همانطور که می دانید، در مناطق مختلف کشور، زیتون بهخوبی کشت میشود و زمان برداشت آن ممکن است به وسیله شرایط آب و هوایی و منطقه متغیر باشد. همچنین، نحوه رسیدگی به این میوه و نوع زیتون نیز بر روی زمان برداشت برای استخراج روغن تاثیر دارد. برای بهدست آوردن بهترین کیفیت روغن، بهتر است تا زیتونها بهطور کامل رسیده و بهطور کامل رنگ آبی پوست آنها بروز کند و سپس اقدام به برداشت نمایید. این اقدام میتواند باعث تولید روغنی با کیفیت و بکر شود، زیرا در این زمان تمامی ترکیبات و خواص مفید زیتون بهخوبی حفظ میشوند و هیچ یک از خواص آن در استخراج روغن از بین نمیروند.
همچنین، توجه به این نکته ضروری است که در صورتی که زمان برداشت زیتون به تعویق بیفتد، احتمال اکسیداسیون روغن افزایش مییابد که این ممکن است منجر به کاهش کیفیت روغن تولیدی شود. بنابراین، انتخاب زمان مناسب برای برداشت زیتون از اهمیت بالایی برخوردار است. به طور کلی، روغن زیتون بکر، بهعنوان بهترین گزینه برای پختوپز در دمای متوسط شناخته میشود و برای خرید آن، توصیه میشود به فروشگاههای معتبر مراجعه کنید تا از کیفیت محصول اطمینان حاصل کنید.
برآورد زمان برداشت زیتون
برای افزایش دقت در تخمین زمان مناسب برداشت زیتون، میتوانید عوامل دیگری مانند نوع خاک، میزان باردهی درختان، و شرایط آب و هوایی محل کاشت را نیز مورد بررسی قرار دهید. این عوامل میتوانند در تعیین بهترین زمان برای برداشت زیتون تأثیرگذار باشند و دقت به این اطلاعات میتواند کیفیت روغن تولیدی را افزایش دهد.
برای اینکه بهطور دقیقتر زمان مناسب برداشت زیتون را تعیین کنید، میتوانید از فرمول اندیس رسیدگی استفاده کنید. بر اساس این فرمول، ابتدا یک کیلوگرم زیتون بهصورت تصادفی از درخت چیده میشود. سپس این زیتونها بر اساس رنگ پوستشان به ۸ گروه تقسیم میشوند، از سبز تیره تا سیاه. سپس تعداد زیتونهای هر گروه در شماره گروه ضرب میشود و مجموع آنها بر ۱۰۰ تقسیم میشود تا اندیس رسیدگی زیتون محاسبه شود. این اندیس میتواند بهعنوان یک معیار مفید برای تخمین زمان برداشت زیتون برای روغنگیری مورد استفاده قرار گیرد.
استفاده از فرمول اندیس برای تعیین بهترین زمان برداشت زیتون برای روغنگیری
اندیس رسیدگی که از فرمول مربوطه بهدست میآید، اهمیت بسیاری در برآورد زمان مناسب برداشت زیتون دارد. در صورتیکه این عدد نزدیک به ۵ باشد، نشاندهنده بهترین زمان برای برداشت زیتون است. در واقع در این زمان هم میزان رسیدگی زیتون و هم کیفیت میوه در سطح مطلوبی قرار دارد. باتوجهبه بیاهمیتی بسیار از تولیدکنندگان روغن به زمان کشت محصول و در نتیجه تولید روغن بیکیفیت، توصیه میشود هنگام خرید روغن عمده یا جزئی از جمله روغن زیتون به مراکز معتبر و مطمئن مراجعه کنید.
بهترین زمان برداشت زیتون برای روغنگیری و مهم ترین در فاصله زمانی کشت تا مرحله نهایی
بهترین زمان برداشت زیتون برای روغن گیری زمانی است که میوهها بیشترین درصد روغن را داشته و در عین حال روغن استخراج شده بالاترین کیفیت را داشته باشد. متاسفانه در بیشتر مواقع وقوع این دو مورد بهطور همزمان ممکن نخواهد بود؛ زیرا زمانی که روغن میوهها در بالاترین کیفیت است، میزان روغن آنها در بالاترین اندازه نیست؛ بنابراین انتخاب زمانی مناسب که بیشترین میزان روغن در میوهها بوده و کیفیت قابلقبولی نیز داشته باشد، بسیار اهمیت دارد.
همچنین ناگفته نماند که مناسبترین فصل برداشت زیتون در اکثر شهرهای شمال نظیر اصفهان و…، نیمه دوم آبان و حداکثر تا آذر ماه است. با در نظر گرفتن این نکته مهم، توجه به موارد فوق و همچنین روغنگیری با دستگاه پرس سرد، میتوان یک روغن گیاهی با کیفیتی مطلوب و بکر تولید کرد. پس اگر قصد خرید دستگاه روغن گیری زیتون را نیز دارید، بد نیست بدانید که استفاده از دستگاه روغن گیری پرس سرد مناسب تر است.
انواع روغن گیری زیتون
برای روغنگیری زیتون، دستگاههای متعددی وجود دارد که انتخاب آنها به توانایی و نیاز کاربر بستگی دارد. این دستگاهها از ابعاد کوچک و مناسب برای استفاده در کارگاهها گرفته تا دستگاههای صنعتی که به صورت اتوماتیک عمل میکنند، موجود هستند. در گذشته، عملیات استخراج روغن از دانههای گیاهی مانند زیتون، بیشتر به صورت سنتی و در خانهها انجام میشد؛ اما با پیشرفت تکنولوژی، روشهای جدیدتر و با راندمان بالاتری برای روغنگیری مورد استفاده قرار میگیرند. برای مثال، می توان به دستگاه روغن گیری زیتون اشاره کرد!
در حال حاضر، بیشتر افرادی که به راهاندازی عطاری و فروش روغن علاقهمندند، به دنبال دستگاههای پیشرفته و مدرن همچون دستگاه پرس سرد میروند. استفاده از این دستگاهها منجر به تولید روغن با کیفیت و حفظ ارزش غذایی بالا میشود و در نتیجه، محصولات تولید شده از این دستگاهها نسبت به روشهای سنتی، کیفیت بهتری دارند. علاوه بر این، قیمت روغنهای استخراج شده با این دستگاهها نیز بهصرفه و مقرون به صرفه است، که این امر میتواند برای تجار و تولیدکنندگان اهمیت بالایی داشته باشد.
بهترین درخت زیتون برای استخراج روغن کدام است؟
مناطق با آب و هوای معتدل، مانند منطقه مدیترانه اروپا و دهات ساحلی کالیفرنیا، برای رشد درختان زیتون بسیار مناسب هستند. آب و هوای این مناطق شتابگیری است که در فصل زمستان معتدل و در تابستان کوتاه و گرم است، این ویژگیها آن را به مکانی ایدهآل برای کاشت نهالهای درخت زیتون تبدیل کرده است. در ایران نیز استانهای گیلان، مازندران، زنجان، کرمانشاه و قزوین به عنوان نقاطی که برای کاشت درخت زیتون مناسب هستند، شناخته شدهاند. همچنین، زمان پایان پاییز به موقعیتی برای برداشت میوههای درخت زیتون منتهی میشود. زیرا در این زمان میوهها به بهترین شکل و کیفیت خود میرسند. ازجمله بهترین نهال های درخت زیتون که میوه آنها برای روغن گیری بهتر است عبارتند از :
نهال زیتون آربکینا، نهال مانزانیلا، که اصل آن از اسپانیا است، نهال زیتون فرانتیو ایتالیایی و همچنین ناگفته نماند که نوع ایدهآل درخت زیتون گونه ماری است که باید به طور گستردهای کاشته شود.
دستگاه روغن گیری زیتون
اکنون که با بهترین زمان و فصل برداشت زیتون برای روغن گیری آشنا شدیم، بد نیست بررسی کوتاهی از دستگاه روغن کشی زیتون نیز داشته باشیم. در این خصوص باید گفت استفاده از دستگاههای مدرن و پیشرفته برای روغنگیری زیتون، علاوه بر بهبود کیفیت روغن، به روند روغنگیری سریعتر و بهینهتری منجر میشود. دستگاههای روغنگیری مدرن معمولاً از فناوریهای پیشرفتهای مانند فشار متغیر، سیستمهای جداکننده مرحلهای، و فیلتراسیون پیشرفته برخوردار هستند. این دستگاهها توانایی کنترل دقیق فشار و دما را دارند که باعث حفظ خصوصیات طعم و مزه زیتون و همچنین حفظ ترکیبات مفید مانند پلیفنولها و آنتیاکسیدانها میشود. علاوه بر این، سیستمهای جداکننده مرحلهای به موجب جدا سازی روغن از آب و اجزای دیگر زیتون، روند روغنگیری را بهبود میبخشند و کیفیت نهایی روغن را افزایش میدهند.
همچنین، دستگاههای مدرن روغنگیری زیتون عملیات روغنگیری را سریعتر انجام میدهند که به توسعه کسب و کار و افزایش بهرهوری کمک میکند. با تکنولوژیهای پیشرفته موجود در این دستگاهها، زمان لازم برای رسیدن به فشار و دمای مورد نیاز برای روغنگیری به حداقل میرسد و عملیات روغنگیری به سرعت و با بهترین کیفیت انجام میشود. به این ترتیب، تولیدکنندگان روغن زیتون میتوانند در مدت زمان کوتاهتر و با هزینههای کمتر، مقدار بیشتری از روغن با کیفیت بالا تولید کنند.
قیمت دستگاه روغن گیری زیتون
اکنون که قصد خرید دستگاه روغن کشی زیتون را دارید، بی شک قیمت این محصول برایتان سوال است، در خصوص باید گفت دستگاههای روغنگیری زیتون، همانطور که از ویژگیهای پیشرفته و عملکرد بهینهای که ارائه میدهند مشخص است، گاهی هزینه قابل توجهی دارند. قیمت این دستگاهها ممکن است وابسته به اندازه، ظرفیت و تواناییهای فنی آنها متغیر باشد. دستگاههایی که با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته مانند فشار متغیر و سیستمهای جداکننده مرحلهای عمل میکنند، معمولاً قیمت بالاتری دارند. همچنین، برندهای معروف و دارای سابقه در این صنعت ممکن است قیمتی بیشتری داشته باشند، اما در عوض ارائه ضمانت کیفیت و عملکرد برتری دارند.
علاوه بر هزینهی خرید اولیه، هزینههای دیگری نیز باید مدنظر قرار گیرد، از جمله هزینههای نگهداری، تعمیر و نگهداری ماشینآلات، و هزینههای مربوط به مصرف انرژی. برای اطمینان از بهرهوری بهینه و استفادهی مداوم از دستگاههای روغنگیری، نیاز است تا هزینههای اضافی مرتبط با نگهداری و تعمیرات را نیز در نظر گرفت.
جمعبندی
در این مقاله سعی بر آن شد تا بررسی کاملی از بهترین زمان و فصل برداشت زیتون برای روغن گیری داشته باشیم. همانطور که مطالعه کردید، بهترین زمان برای برداشت زیتون به منظور روغنگیری، زمانی است که میوهها بیشترین درصد روغن را داشته و همچنین کیفیت استخراج شده بالاترین سطح را داشته باشد. این معمولاً در نیمه دوم آبان و حداکثر تا آذر ماه در مناطقی مانند اصفهان، شیراز و شهرهای شمالی ایران رخ میدهد. با توجه به اهمیت زمان برداشت و پس از آن، عواملی مانند فاصله زمانی بین برداشت و روغنگیری که حداکثر باید یک ماه باشد، و نگهداری میوهها در دمای مناسب پس از برداشت، میتوان تولید روغن با کیفیت و مطلوب را تضمین کرد.
بعدی